بهای نفت و سودآفرینی حمل و نقل

 یادداشتم برای هفته نامه حمل و نقل شماره ده که هفته پیش منتشر شد.

نفت و مشتقات آن در صنعت حمل و نقل نقش آن به معنای واقعی کلمه سوخت موتور محرک می باشند. کامیونها، قطارها، هواپیماها و کشتیها با استفاده از سوخت مشتق از نفت به حرکت در می آیند. کاهش بهای نفت برای شرکتهای حمل و نقل کاهش هزینه را بدنبال داشته است.

 منافع حاصل از کاهش بهای نفت برای شرکت های حمل و نقل به دو گروه تقسیم می شدند. اول کاهش هزینه فعالیت به دلیل کاهش بهای سوخت و مشتقات نفتی که افزایش حاشیه سود را به دنبال می داشت و باعث می شد که این شرکتها برای ادامه فعالیت در سطح فعلی خدمات هزینه متوسط کاهش یافته ای داشته باشند. دوم کاهش بهای نفت افزایش قدرت خرید مصرف کنندگان و در نتیجه افزایش تقاضا برای سفر و خدمات بخش حمل و نقل را به دنبال می داشت. در نتیجه نه تنها هزینه فعالیت شرکتهای حمل و نقل کم می شد بلکه حجم فعالیتها آنها  افزایش می یافت.

در بخش هواپیمایی هر یک دلار کاهش در بهای نفت هشتاد سنت کاهش هزینه ها را بدنبال داشته است. کارشناسان پیش بینی می کنند که در سال 2015 سود خطوط هواپیمایی جهانی به 25 میلیارد دلار برسد و بیست درصد از سال گذشته بیشتر باشد. برای این شرکتها قراردادهای پیش خرید سود یک مانع اصلی تحقق این افزایش سود بوده و هست. این قراردادها که برای کاهش هزینه شرکتها در صورت افزایش بهای نفت نوشته شده بودند سناریوی کاهش پنجاه درصدی در شش ماه را در نظر نمی  گرفتند. ولی همه شرکتها اکنون قراردادهای پیش خرید خود را تغییر داده اند و آنها برای برای متوسط بهای نفت 50 دلار در هر بشکه بازنویسی کرده اند. کاهش بهای سوخت همچنین باعث شده  است تا برخی شرکتهای هواپیمایی بتوانند از هواپیماهای قدیمی تر که مصرف سوخت بالاتر و هزینه تعمیر و نگهداری پایین تری دارند استفاده کنند.

برنده بعدی خطوط کشتیرانی هستند. کاهش بهای نفت هزینه عملیاتی آنها را به شدت کاهش می دهد و باعث می شود که شرکتهای کشتیرانی بتوانند از ناوگان متنوعی استفاده کنند که امکان حمل و نقل دریایی در مسیرهای مختلف را به آنها می دهد. این شرکتها در دوران افزایش بهای نفت به طرف استفاده از کشتیهای سوپر تانکر پیش رفته بودند که سرعت کمتر و ظرفیت بیشتری دارند. در این روزها  خطوط کشتیرانی می توانند  از کشتیهای باربری با حجم کمتر و سرعت بیشتر استفاده کنند. تصمیم راهبردی در پیشروی این شرکتها این روزها این است که ترکیب ناوگان را چگونه تغییر بدهند و از کدام مدل از کشتیهای قدیمیشان بیشتر استفاده کنند. آنها باید نقطه تعادل جدید در سرعت و ظرفیت کشتی را دوباره تخمین بزنند.

بر خلاف هواپیمایی و کشتیرانی در حمل و نقل ریلی سوخت تنها 20 درصد هزینه عملیاتی را بخود اختصاص می دهد. با این حال کاهش بهای نفت باعث شده است پیش بینی درآمدهای این بخش هم افزایش پیدا کند.گرچه در این بخش کاهش بهای نفت کاهش تقاضا را در برخی از بخشها هم بدنبال داشته است. در ایالات متحده و در بسیاری از کشورهای دیگر در بهای فعلی نفت استفاده از شبکه ریلی برای جابجا کردن نفت خام و فراورده های نفتی دیگر به صرفه نیست. بعلاوه کاهش بهای نفت و قیمت گازوییل به معنای کاهش بهای خدمات شرکتهای حمل و نقل جاده ای نیز می باشد. شرکتهایی که رقیب اصلی حمل و نقل ریلی هستند.

شرکتهای حمل و نقل جاده ای از کاهش بهای گازوییل سود می برند آنها همچنین می توانند مشتریان فعلی خدمات ریلی را جذب کنند. با اینحال چالشهای آنها کمتر نشده است. در سالهای افزایش بهای نفت بسیاری از آنها استفاده از موتورها کم مصرف تر و پیچیده تر را در دستور کار قرار دادند. موتورهایی که بهایشان بیشتر از مدلهای قدیمی بود. این روزها این شرکتها باید تصمیم بگیرند که آیا فرض خواهند بهای نفت به روزهای 120 دلاری باز خواهد گشت یا نه و آیا ایشان به سرمایه گذاری در فن آوریهای پیش رفته و استفاده از آنها ادامه خواهند داد یا نه.

در مجموع کاهش بهای نفت برای بخش حمل و نقل یک فرصت است که چالشهای استراتژیک خود را بدنبال داشته است، آثار تصمیمات گرفته شده در این بخش در ماههای آینده آشکار خواهد شد.