به بهانه روز نیروی هوایی

امروز روز نیروی هواییست. روزیست که ما به بهانه آن به این نهاد نظامی فکر می کنیم. پس به بهانه این روز.
….
زمانیکه در سال ۱۳۰۳ با فروش تمبر و اوراق اعانه دولت ایران شاخه هوایی را به ارکان حرب اضافه نمود. نیروی هوایی ایران مجموعه کوچکی بود از هواپیماهای ملخی و دو باله جنگ جهانی اول و خلبانانش در روسیه و فرانسه تعلبم دیده بودند. فرمانده آن سرهنگ نخجوانی در صفحات تاریخ گمنام مانده است. اما نیروی تحت فرمانش نه. مانند همه نهادهای اجتماعی و سازمانهای دولتی تاریخ معاصر ایران نیروی هوایی هم دستخوش تحولات بوده است و هم در مقاطعی تاریخ ساز. ارکان و سازمان آن به اقتضای زمانه تغییر کرده است و حتی لباس فرم افراد آن هرگز ثابت نمانده است (به استثنای لباس پرواز خلبانانش).
با اینحال در ۱۳۵۷ این نیرو یکی از زبده ترین نیروهای هوایی منطقه  و مجهز به هواپیماهای پیشرفته و سازمانی موثر و کارآمد بود.
در روزهای پس از نوزدهم بهمن ماه نیروی هوایی نشان داد که بعنوان یک سازمان تا چه حد در جذب استعدادهای مدیریتی کشور و پرورش آنها موفق بوده است. در حالیکه مانند همه نهادهای نظامی و انتظامی افراد و پرسنل آن مورد شک و سوظن بودند و دولت وقت در حال پاکسازی صفوف آن از عناصر مشکوک و فرضا ضد انقلابی بود. اما تنها ۱۹ ماه بعد این نیرو در دفاع از کشور به پا خاست و توانست اولا نشان دهد که فرماندهانش هنوز توان بسیج امکانات موحود و فرماندهی آنها را در یک نبرد گسترده و چند منظوره دارند و دوم می توانند از پس مشکلات فنی و تکنولوژیکی  اداره سازمانی متکی به تکنولوژی پیشرفته غیر بومی برآیند.
وقتی به این نکته ها فکر می کنم نمی توانم به بحث سنت و تجدد هفته پیش فکر نکنم. چه تحقیق خوبی می شود اگر کسی درباره نیروی هوایی و تاریخ آن و تجربه پرسنل آن کار کند و چه نکته های جالبی درباره سنت و تجدد می توان از دل آن بیرون کشید.